Fot. Hotel BAZAR (2016)
Hotel Bazar w Poznaniu jest głównym miejscem akcji w powieści kryminalnej Piotra Bojarskiego pt. Arcymistrz (Wydawnictwo Miejskie Posnania 2015). Fikcyjne elementy powieści są wplecione w rzeczywiste zdarzenia, takie jak przyjazd do Poznania w grudniu 1928 roku czwartego oficjalnego mistrza świata w grze w szachy Aleksandra Alechina (1842-1946). O bezpieczeństwo mistrza świata troszczą się i nieco rywalizują w tym względzie, służby policyjne oraz wywiadu wojskowego. Zagrożenie narasta wraz z przybliżaniem się chwili, gdy mistrz ma wystąpić publicznie. Alechin już raz ledwo uszedł z życiem. Po aresztowaniu przez bolszewików miał być rozstrzelany. Ocalenie zawdzięczał wstawiennictwu znajomych szachistów. W powieści też stawką jest życie mistrza, bowiem pojawiają się wyraźne groźby, a detektywi początkowo nie wiedzą kto za nimi stoi.
Naprawdę w niedzielę 16 grudnia aktualny mistrz świata Aleksander Alechin dał seans jednoczesnej gry na 32 szachownicach w Sali Białej hotelu Bazar. Mistrz wygrał 20 partii, 6 zremisował i 6 przegrał. Jedną z wygranych przez szachistów poznańskich była partia¹ Adama Mięsowicza.
A. Mięsowicz
A. Alechin |
Arcymistrz szachownicy Aleksander Alechin kończył w Poznaniu swoje tournée po Polsce. Wcześniej grał symultany z szachistami Warszawy, Lwowa i Łodzi. O tym, że Poznań był już wtedy miastem Rzeczypospolitej, zadecydowały wydarzenia, które miały miejsce 10 lat wcześniej także w Bazarze i okolicach. Z okna hotelu nad wejściem głównym 26 grudnia 1918 roku przemawiał Ignacy Jan Paderewski (1860-1941) do zgromadzonego tłumu na Wilhelmplatz - dzisiaj pl. Wolności. Arcymistrz fortepianu i wybitny mąż stanu przybył z żoną do Poznania wbrew zakazowi władz niemieckich. Choć starał się nie podgrzewać nastrojów, to właśnie jego przyjazd i wystąpienie stało się iskrą doprowadzającą nazajutrz do wybuchu powstania wielkopolskiego. Dzięki dobrej organizacji, ogromnemu poparciu wśród mieszkańców oraz poświęceniu uczestników walk, także i to, powstanie wielkopolskie² zakończyło się ostatecznym zwycięstwem. W Trewirze (niem. Trier) Niemcy musieli 16 lutego 1919 roku podpisać rozejm uwzględniający zdobycze powstańców.
¹Partia wg: A. Kwilecki, Szachy w Poznaniu 1839-1988, Wydawnictwo Poznańskie 1990
²W roku 1806 po przyjeździe Jana Henryka Dąbrowskiego i Józefa Wybickiego 6 listopada do Poznania wybuchło powstanie, które zaowocowało utworzeniem Księstwa Warszawskiego na podstawie traktatów zawartych w Tylży między Cesarstwem Francuskim (Napoleon Bonaparte), a Imperium Rosyjskim (car Aleksander I) i Królestwem Prus (Fryderyk Wilhelm III - ten który kazał zniszczyć wykradzione z Wawelu polskie insygnia królewskie)
³Ignacy Jan Paderewski z pomnika przed Akademią Muzyczną w Poznaniu
